Przemoc wobec najbliższych członków rodziny jest niestety jednym z najpowszechniejszych przestępstw popełnianych w Polsce. Od wielu lat podejmowane są działania polegające na zmianie przepisów prawa, którym celem jest skuteczne zabezpieczenie sytuacji osób pokrzywdzonych w szczególności poprzez izolacje sprawców od osób pokrzywdzonych. 

Możliwość „usunięcia” z miejsca mieszkania osoby stosującej przemoc wobec domowników jest kluczowa dla zapewnienia pokrzywdzonym bezpieczeństwa. 

Dzięki wielu akcjom informacyjnym i kampaniom społecznych w społeczeństwie systematycznie zwiększa się świadomość dotycząca, tego, że zostały wprowadzone przepisy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Nadal jednak większość osób nie wie jak duże uprawnienia w tej kwestii zostały przyznane Policji. Ustawą z dnia 30 kwietnia 2020 r. o zmianie m. in. ustawy o Policji ( Dz. U. 2020, poz. 956 , która weszła w życie 30 listopada 2020 r.) przyznano funkcjonariuszom bardzo szerokie uprawnienia dotyczące możliwych działań wobec sprawców przemocy. 

W pierwszej kolejności wskazać należy, że policjant ma prawo zatrzymania osoby stosującej przemoc domową jeżeli jej zachowanie stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego. Decyzja o zatrzymaniu powinna zostać podjęta po dokonaniu oceny ryzyka wystąpienia takiego zachowania. Ocenę tą w tym zakresie podejmuje biorąc pod uwagę m. in: czy miały miejsce akty przemocy fizycznej, w jakim wieku są pokrzywdzeni i czy wśród nich są osoby niepełnosprawne, czy zachowanie sprawcy związane jest z nadużywaniem alkoholu i czy w momencie interwencji znajduje się on pod wypływem alkoholu lub innych środków odurzających lub substancji psychotropowych. Ponadto bierze się pod uwagę zachowanie sprawcy w trakcie interwencji, a także zależność osoby doznającej przemocy domowej od osoby stosującej tę przemoc ze względu na stan zdrowia lub jej zaburzenia psychiczne. O dokonaniu zatrzymania, w przypadku gdy w mieszkaniu przebywają osoby małoletnie, Policja niezwłocznie zawiadamia właściwy miejscowo sąd opiekuńczy.

Kolejnym uprawnieniem, chyba najbardziej istotnym dla zapewnienia bezpieczeństwa ofiarom, jest prawo do wydania przez policjanta  wobec osoby stosującej przemoc domową, nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia  a także  wydania zakazu zbliżania się do wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Podejmując taką decyzję funkcjonariusz określa  obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie jest obowiązana zachować. Policjant ma prawo wydać również wobec osoby stosującej przemoc domową zakaz zbliżania się do ofiary przemocy na wyrażoną w metrach odległość, lub zakaz kontaktowania się z taką osobą. Wskazane nakazy i zakazy są natychmiast wykonalne tzn. zaczynają obowiązywać od momentu ich wydania przez funkcjonariusza policji. 

Ważne jest, że podjęcie decyzji o wydaniu nakazu lub zakazu może nastąpić nie tylko w trakcie bezpośredniej interwencji, ale także w wyniku uzyskania przez Policję informacji od osoby doznającej przemocy, pracownika MOPS lub kuratora związku z wykonywaniem przez nich swoich ustawowych obowiązków, a ponadto nawet w sytuacji nieobecności we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu osoby stosującej przemoc domową podczas wykonywania czynności przez Policję.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż wydanie decyzji przez policjanta to dopiero początek. Nakazy czy zakazy wydawane przez funkcjonariuszy „nie są na zawsze”.  Bez podjęcia właściwych działań przez pokrzywdzonych decyzje te trąca moc po upływie 14 dni od ich wydania. To na ofiarach przemocy domowej spoczywa obowiązek złożenia do właściwego Sądu Rejonowego wniosku o eksmisje sprawcy przemocy w oparciu o ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ważne, aby pismo kierowane do Sądu zawierało wniosek o udzielenie zabezpieczenia. Mając na uwadze, iż sytuacja psychiczna i fizyczna ofiar przemocy często uniemożliwia im podejmowanie racjonalnych i rzeczowych działań, samodzielne sporządzenie wniosku do Sądu może być dla nich po prostu niemożliwe.  

Profesjonalna pomoc pełnomocnika wydaje się być niezbędna w takim przypadku. Reasumując stwierdzić należy, iż ważne, abyśmy mieli wiedzę na temat tego jakiej pomocy i działań możemy oczekiwać od Policji w przypadku, gdy doświadczamy przemocy, ale również, że właściwa reakcja służb nie zwalnia nas z obowiązku dalszych działań, w podjęciu których niezbędna może okazać się pomoc profesjonalnego pełnomocnika.